حضرت آیت الله یعقوبی (دام ظله) مؤمنان سرتاسر عالم را به زیارت امیرالمؤمنین (علیه السلام) در نجف اشرف، در روز عید غدیر خم تشویق کردند
حضرت آیت الله یعقوبی (دام ظله) مؤمنان سرتاسر عالم را به زیارت امیرالمؤمنین (علیه السلام) در نجف اشرف، در روز عید غدیر خم تشویق کردند[1]
بسمه تعالی
همه مردان و زنان مؤمن را به زیارت امیرالمؤمنین (علیه السلام) در نجف اشرف و در روز عید غدیر خم دعوت و تشویق می‌کنیم؛ که این لبیک گفتن به ندای ائمه معصومین (علیهم السلام) است. در روایت شریفی از امام رضا (علیه السلام) است که به یکی از یاران نزدیک خود فرمودند: «اى پسر ابو نصر! در هر جا كه باشى، سعى كن در روز غدير به محضر اميرالمؤمنين (علیه السلام) شرفیاب شوی كه حضرت حق (سبحانه و تعالى) از گناهان شصت ساله هر مرد و زن مؤمن و مسلمان درمىگذرد و (گنهکاران را) از آتش دوزخ، دو برابر آنچه در ماه رمضان و شب قدر و شب عید فطر آزاد کرده، می‌رهاند. یک درهم (صدقه) در این روز به برادران اهل ایمان و معرفت، برابر با هزار درهم است».[2]
دعوت صریح به زیارت حضرت امیر، که با عبارت «أینما کنت» بیان شده، مطلق و خطاب به همه اهل ایمان ـ بدون استثناء ـ در شرق و غرب عالم است. مگر برای کسی که عذری موجّه داشته باشد که می‌تواند بعدا به زیارت رود.
به حق، این روز شایسته توجه است؛ چه آنکه به تصریح قرآن کریم، روز اکمال دین و اتمام نعمت است: «الْيَوْمَ أَكْمَلْتُ لَكُمْ دينَكُمْ وَ أَتْمَمْتُ عَلَيْكُمْ نِعْمَتي وَ رَضيتُ لَكُمُ الْإِسْلامَ ديناً؛ امروز دين شما را برايتان كامل و نعمت خود را بر شما تمام گردانيدم، و اسلام را براى شما [به عنوان] آيينى برگزيدم»[3]
دین شریف اسلام در این روز، با انتصاب مولا علی بن ابی طالب (علیهما السلام) به عنوان جانشین رسول الله (صلی الله علیه و آله) و امیر مؤمنان و نیز جانشینی فرزندان معصوم آن حضرت (علیهم السلام) کامل شد و نعمت تمام گشت. لذا عجیب نیست که آن را بزرگترین عید اسلام بدانیم. در روایت پیش، حضرت رضا (علیه السلام) فرمودند: «روز غدیر، در آسمان مشهورتر از زمین است».
پیامبر اکرم و اهل بیت ایشان (صلوات الله علیهم اجمعین)، از حضور و تشرّف میلیونی اهل ایمان به محضر آن امام همام در روز عید غدیر، شاد می‌گردند؛ تا نظر مردم جهان به این قضیه بزرگ، که آینده امت اسلام را ترسیم نمود و مسیر آن را در آن برهه تاریخی مهم مشخص کرد، جلب شود و امت آن حضرت بعد از وفات رسول خویش ـ آنگونه که امت‌های گذشته منحرف شدند ـ گمراه نشود.
حضور میلیونی عاشقان و زائران امام حسین (علیه السلام) در زیارت اربعین، باعث شد تا قضیه آن حضرت وضوح بیشتری یابد و مردم را از ادیان و ملیّت‌های مختلف به این پدیده شگفت‌انگیز و شناخت آن فراخواند. اما دستگاه تبلیغاتی دشمن توانست این روز را تنها و تنها به روزی برای گریه و اندوه بر کشته شدن نوه پیغمبر خدا (صلی الله علیه و آله) تبدیل کند و به راحتی کسی که مسبب آن بود یعنی یزید، را نادیده بگیرد. بنابراین امت اسلام نتوانست میوه با برکت آن را به صورت کامل برچیند.
پس اگر چنین اجتماعی در روز عید غدیر ـ ولو بعد از سالیان متمادی ـ اتفاق بیفتد و نظرها را به سوی این قضیه جلب کند، در حقیقت یاری رسول الله (صلی الله علیه و آله) تحقق یافته و پاسخی برای کسانی خواهد بود که می‌گویند: «آن حضرت از دنیا رفت و جانشینی بعد از خود منصوب نکرد»!
این، سخنی مخالف با حکمت و سیره عقلاء است. پس باید بکوشیم تا همه عالم را از حقیقت آنچه رخ داده، آگاه کنیم.
بزرگداشت میلیونی عید غدیر، می‌تواند کمی از حق غصب شده ایشان و ظلم به آن حضرت را جبران کند. همچنین اعتلای یاد اهل بیت (علیهم السلام) و آمادگی برای ظهور خجسته امام عصر (عجل الله تعالی فرجه الشریف) است؛ که آن جناب در راس استقبال کنندگان از زائران عاشق و دعا کنندگان برای ایشان می‌باشد.
پس این فرصت گرانبها را از دست ندهید و اسامی خود را در زمره کسانی که خدا و رسولش و امیرالمؤمنین را یاری می‌کنند و موجب شادی آن حضرات می‌شوند، ثبت کنید.
همچنین خیرین و صاحبان مواکب را به آمادگی برای اطعام و خدمات دیگر و پشتیبانی لجستیکی و انتقال زوار محترم فرا می‌خوانیم.
از تمامی شعائر و کارهایی که پیشوایان پاک (علیهم السلام)، تشویق به انجام آنها در این روز مبارک کرده‌اند، غافل نشوید. مانند اطعام کردن و هدیه و عیدی دادن خصوصا به کودکان؛ تا اینکه با اهمیت این روز آشنا شوند.
همچنین یکی از کارهای مستحب ـ آنگونه که در کتابهای سنن و مستجباب آمده ـ عقد اخوت با مؤمنین و ابراز شادی و سرور است. نیز صدقه دادن به نیازمندان، گشایش بر خانواده، روزه به منظور شکرگزاری و درخواست از خداوند برای ثابت ماندن بر صراط مستقیم که همان مسیر محمد و آل محمد (صلوات الله علیهم اجمعین) می‌باشد، از دیگر اعمال مستحب این روز است.
از جمله آداب و رسوم این روز، بیرون آمدن دسته‌های شادی و سرور و سر دادن سرودهایی با مضامین وفاداری و ولایت اهل بیت (علیهم السلام)، پخش کردن شرینی و برگه‌هایی که اسرار این روزها را بیان می‌کند و اینکه چرا این روز، عید بزرگ خداوند نامیده شده، می‌باشد. بنده بعضی از آن وجوه را در آثار خود ذکر کرده‌ام.[4]
دیگر اینکه باید مجالسی بر پا شود و واقعه تاریخی غدیر برای مردم تشریح شود و حقیقت و مراد آیات شریف قرآن کریم که در این زمینه نازل شده و روایاتی که به بیان این حادثه می‌پردازند تبیین گردد و شبهات و تأویل‌های باطلی که دشمنان اهل بیت (علیهم السلام) مطرح می‌کنند، جواب داده شود؛ چه آنکه آنها با طرح این شبهات، در پی محو کردن این حقیقت بی‌بدیل هستند و حال آنکه نمی‌توانند این کار را بکنند و اراده خداوند متعال به این تعلق گرفته است که این نور را آشکار سازد.
اندوه و حزن اهل بیت (علیهم السلام) برای از بین بردن این گوهر گرانبها که سعادت دنیا و اخرت را در بردارد را برای مردم بیان کنید. امام صادق (علیه السلام) در این زمینه می‌فرماید: «حق مردم با دو شاهد داده می‌شود، ولی حق امیرالمؤمنین (علیه السلام) با شهادت ده هزار نفر در روز عید غدیر داده نشد و این گمراهی از حق آشکار است».[5]
لذا امت اسلام به کشتار و طرد و قهر و دوری، ذلت و گرسنگی، عقب ماندگی و درگیری مدام و ... گرفتار شد. ما این موارد را در خطابی با عنوانِ: «امت، وقتی که امور خود را به کسانی که شایستگی نداشتند سپرد، چه چیزی را از دست داد؟» بیان کرده‌ایم.
لیکن: «ما به آنان ستم نكرديم، ولى آنان به خودشان ستم كردند»[6] و «با آنكه دلهايشان بدان يقين داشت، از روى ظلم و تكبّر آن را انكار كردند. پس ببين فرجام فسادگران چگونه بود»[7] و «گفت: اى قوم من، به من بگوييد، اگر از طرف پروردگارم حجّتى روشن داشته باشم، و مرا از نزد خود رحمتى بخشيده باشد كه بر شما پوشيده است، آيا ما [بايد] شما را در حالى كه بدان اكراه داريد، به آن وادار كنيم؟»[8] و «آيا تو كسى را كه در آتش است مىرهانى؟»[9]
سؤال: بعضی از مؤمنان به سبب روزه گرفتن و ثواب بسیار آن در این روز و اینکه سفر با روزه منافات دارد، نمی‌توانند به زیارت نائل شوند.
در جواب عرض می‌کنیم که ثواب زیارت بزرگتر است و زائر می‌تواند در خلال سفر از مفطرات روزه اجتناب کند و هنگام بازگشت به وطن خود ـ و لو کمی قبل از غروب باشد ـ نیت روزه کند؛ چرا که در روزه مستحب، حضور در شهرش به هنگام زوال ـ به اعتبار استمرار نیتش تا غروب آفتاب ـ شرط نیست.
[1]. این بیانیه را مرجع عالیقدر حضرت آیت الله یعقوبی (دام ظله) پیش از سالگرد عید غدیر خم در تاریخ 18، ذی حجه، 1440 مصادف با 29، مرداد، 1398 شمسی ایراد فرمودند و در مناسبت‌های مختلف با اندکی اضافات باز نشر شده است.
[2]. وسائل الشيعه (آل البيت)، ج 14، ص 388، باب 28، حدیث 1.
[3]. سوره مائده، آیه 3.
[4]. من نور القرآن، ج، ص 421 و موسوعة خطاب المرحلة، ج1، ص 228.
[5]. البرهان في تفسير القرآن، ج2، ص 246.
[6]. «وَ ما ظَلَمْناهُمْ وَ لكِنْ ظَلَمُوا أَنْفُسَهُم» (سوره نحل، آیه 118).
[7]. «وَ جَحَدُوا بِهَا وَ اسْتَيْقَنَتْهَا أَنفُسُهُمْ ظُلْمًا وَ عُلُوًّا فَانظُرْ كَيْفَ كَانَ عَاقِبَةُ الْمُفْسِدِينَ» (سوره نمل، آیه 14).
[8]. ««قَالَ يَا قَوْمِ أَرَأَيْتُمْ إِن كُنتُ عَلَی بَيِّنَةٍ مِّن رَّبِّي وَآتَانِي رَحْمَةً مِّنْ عِندِهِ فَعُمِّيَتْ عَلَيْكُمْ أَنُلْزِمُكُمُوهَا وَأَنتُمْ لَهَا كَارِهُونَ» (سوره هود، آیه 28).
[9]. « أَفَأَنْتَ تُنْقِذُ مَنْ فِي النَّارِ» (سوره زمر، آیه 19).